Humor als vergeten sleutel in bewustzijnsontwikkeling

Als we het hebben over bewustzijnsontwikkeling, denken de meesten aan stilte, meditatiekussens, confronterende vragen of tranen op een therapeutenbank. Het serieuze werk. En dat is begrijpelijk: de weg naar binnen vraagt moed en eerlijkheid. Maar er is een sleutel die we vaak vergeten: humor.

Humor is een ondergewaardeerde tool in zelfonderzoek. Als luchtventiel, als spiegel, als manier om je eigen patronen met wat meer lichtheid te zien. Soms kan één schaterlach meer doorbreken dan tien zware analyses. Want het ego is soms toch gewoon hilarisch?! Hoe we onszelf druk maken om details, hoe we geloven dat iedereen op ons let, hoe we ons eigen drama eindeloos herhalen. Als je het even van een afstand bekijkt, zit er vaak pure komedie in. Humor helpt je relativeren, verzachten, en jezelf zien zonder jezelf kapot te maken.

Ik weet nog dat ik jaren terug op de bank zat met een zelfverzonnen 30-dagen experiment

Dertig dagen vijf minuten elke dag op de bank zitten zonder afleiding van tv, telefoon. Gewoon. Zitten. Ogen dicht. De gedachten die mijn hoofd had waren gewoonweg hilarisch! “Dat ik nu echt even op moet staan omdat het nu echt wel belangrijk is”. En we hebben het over vijf minuten heh? Ik moest er gewoon om grinniken.

Maar wat als je geen humor voelt?

Sommige mensen zeggen: “Ik heb dat gewoon niet, dat lollige. Ik ben gewoon meer serieus.” Dat kan. Maar humor hoeft niet altijd uit jezelf te komen. Je kunt het ook opzoeken:

  • Kijk naar jezelf alsof je een filmkarakter bent. Zou je een tragikomisch figuur zijn? Welke rol speel je?

  • Gebruik taal. Geef je angst een over-the-top naam (“De Grote Slokop van Zekerheid” of “Het Monster van Mogelijk Falen”). Door er een beetje theater in te leggen, schuift er iets.

  • Zoek bewust prikkels buiten jezelf. Cabaret, satire, komedies, of gewoon memes. Humor is besmettelijk.

  • Deel iets onhandigs. Vaak ontstaat de grootste lach in het toegeven van kleine, menselijke stunteligheid.

Humor is dus niet iets dat je “hebt” of “niet hebt”. Het is een houding, een perspectief. Een manier om lucht toe te laten, juist wanneer de zwaarte het grootst lijkt.

Let op je zenuwstelsel

Er zit wel een belangrijk haakje. Als je zenuwstelsel in fight-flight staat, dan kan humor soms helemaal niet bij je landen. Je systeem leest een grap dan als aanval: “lach je me nou uit?” of “dit is gevaarlijk, ik moet me verdedigen.” Dan verdwijnt de lichtheid, en wordt humor iets dat pijn doet of boos maakt.

Het punt

En daarom is het extra waardevol om te weten dat bewustzijnsontwikkeling zonder humor als ademhalen zonder uitademing is: je loopt vast. Humor maakt je lichter, losser, en vaak eerlijker. Want pas als je kunt lachen om je eigen maskers, wordt het echt veilig om ze af te zetten.

‍♀️ Ik ben Fiona Kloosterman, oprichter van PintaPeople, waar we mensen begeleiden in leiderschap, loopbaanontwikkeling en duurzame inzetbaarheid.