Als iedereen iets wil, wie zorgt er dan?
In veel families, teams en relaties zie je hetzelfde patroon: iedereen wil iets van de rest. Gehoord worden. Gezien worden. Ertoe doen. De spanning kan oplopen, stemmen kunnen zich verheffen en uiteindelijk haakt dan iedereen af.
Het is geen onwil. Het is een oud patroon dat diep in ons zenuwstelsel ligt opgeslagen.
Volgens de zelfdeterminatietheorie (Deci & Ryan, 2000) is gehoord en begrepen worden een fundamentele psychologische behoefte. Wordt daaraan niet voldaan, dan activeert het brein een stressrespons. De Polyvagaaltheorie (Porges, 2011) laat aanvullend zien hoe ons lichaam bij sociale onveiligheid automatisch in de vecht-, vlucht- of bevriesstand schiet. Eerst de spieren die zich aanspannen. Dan de impuls om stem te verheffen of juist weg te lopen.
Systemisch gezien echoot dit vaak een oud gemis:
meerdere generaties die nooit echt gehoord zijn, blijven zenden zonder ontvangst. Iedereen hunkert. En bij niemand wordt het echt vervuld.
En zo ontstaat een leegte: een ruimte vol mensen die iets nodig hebben, maar niemand die kan geven.
Of toch wel?
Soms is er één iemand die luistert. Die zich opent. Die afstemt. Die spanning opvangt en ruimte bewaakt. Dat wordt niet expliciet gevraagd, diegene doet dat automatisch. Die iemand wordt de helper. De stille kracht. De veilige bodem waar het systeem op leunt. Onzichtbaar vaak. Dat is meestal geen vrije wens, maar gewoon ook een overlevingsstrategie. Het kind dat ooit voelde: “Als ik beschikbaar ben, blijft het geheel bij elkaar.”
En later een volwassene die leerde ruimte maken zonder zelf plaats te nemen.
En zo voelen anderen zich door jou gezien. Maar jij verdwijnt langzaam uit beeld. Totdat er iets schuift van binnen. Je merkt: je hoeft het niet meer te dragen. Je leert komen met jezelf, je eigen wensen grenzen en ideeën. Je leert daarna opnieuw luisteren. Niet omdat het moet, maar uit vrije keuze.
En je ontdekt: Als iedereen iets wil, wie zorgt er dan? Niet altijd jij.
♀️ Ik ben Fiona Kloosterman, oprichter van PintaPeople, waar we mensen begeleiden in leiderschap, loopbaanontwikkeling en duurzame inzetbaarheid.
wil jij ook minder de pleaser worden en meer de gezonde helper? Je weet me te vinden
